Het zal je maar gebeuren…

We moeten oppassen dat de coronakwestie niet allerlei (medisch)ethische discussies overstijgt, zoals het weigeren van 80-plussers op de intensive care wanneer die vol zit. Dat meent Manon Vanderkaa, directeur van seniorenorganisatie KBO-PCOB.

Het zal je maar gebeuren. Op het hoogtepunt van de coronacrisis zitten de ziekenhuizen vol. Je ziet het leven nog helemaal zitten, maar dan moet je, om welke reden dan ook, met spoed naar de intensive care van een ziekenhuis. Maar daar word je geweigerd en krijg je niet de zorg die je op dat moment nodig hebt. Die krijg je niet omdat je simpelweg te oud bent. Het klinkt bizar, maar dit is geen hoofdstuk uit één of ander science fictionverhaal of uit een schoolboek van 80 jaar geleden. Dit kan realiteit worden als het coronavirus verder om zich heen grijpt. De mogelijkheid werd naar buiten gebracht door de vereniging van ic-artsen. Deze artsen hebben een “draaiboek pandemie” gemaakt en daarin staat dat ze voor een pijnlijke keuze komen te staan als alle ic-bedden door coronapatiënten bezet worden. Zo moet de intensive care niemand meer boven de 80 jaar opnemen. Kortom, zoals een arts zegt: ‘Je moet dan kiezen wie de grootste kans op overleving heeft, het lijkt dan meer op een oorlogssituatie.’

Het zal je maar gebeuren. De slag om corona velt vele slachtoffers en daar sta je dan als senior. Het enige wat je aan te rekenen valt, is dat je ouder geworden bent. Vanwege een statistisch gokspelletje, een kansberekening, want daar hebben we het hier over, wordt aan de ziekenhuispoort bepaald of je wel of niet naar de intensive care mag. En je leeftijd maakt dan het verschil. En dat is toch gek voor een maatschappij waarin we met zijn allen een zo inclusieve samenleving nastreven. Waarin jong én oud een toekomst hebben en waar je zorg zo goed mogelijk geregeld is. Natuurlijk, de zorg staat onder druk. Al vele jaren. Er zijn honderden ziekenhuisbedden minder. Er is een grote vraag naar verplegend personeel. Maar moet nou niet juist dáár de discussie over gaan? Laten we nu kiezen om te investeren in plaats van mensen op hun leeftijd te beoordelen of je wel of niet geholpen mag worden. Of willen we ouderen uitsluiten en wegzetten als een waardeloos deel van de bevolking, die er niet meer toe doen?

Ik zeg, het tegendeel is waar. Natuurlijk spelen emoties een rol. Mijn ouders bijvoorbeeld doen er voor mij toe. Menig senior heeft nog zo veel te geven. Hun wijsheid, hun ervaring. Alle uren vrijwilligerswerk die zij doen en gedaan hebben. Maar ze zijn ook nuchter. Al zijn ze nog lang niet met het leven klaar, zij maken zich niet druk om corona. Als hun tijd gekomen is, dan is hun tijd gekomen. Maar niet omdat hen de juiste hulp wordt geweigerd, maar omdat er gedaan is wat er gedaan kon worden. Nu de coronapaniek groter en groter wordt, moeten we oppassen dat we niet ongemerkt naar een andere discussie gaan, die los staat van het coronavirus, de discussie van wat een mensenleven waard is. Een (medisch)ethisch vraagstuk dat je niet moet uitdokteren als de paniek steeds groter wordt. Zo’n discussie moet gevoerd worden wanneer daar ruimte is, en niet omdat het in een pandemieplan staat op het moment dat er een pandemie is. Dus blijf het huidige standaard ic-draaiboek, waarin je iedere afzonderlijke patiënt beoordeelt hoe die er aan toe is en dan bepaalt of een ic-bed nog gebruikt moet worden, hanteren. En laat de keuze niet alleen afhangen van iemands leeftijd. Want het zal je maar gebeuren…

Bovenstaand artikel stond 14 maart 2020 in het AD

Lees het volledige bericht op KBO-PCOB.nl